🖼️ #մշակութաPAN Weekly (145)
🪶 1867 թվականի գարնան առաջին օրը Թիֆլիսի Հավլաբար թաղամասում՝ բրդավաճառ Զաքարի տանը տղա ծնվեց: Երեխայի պապը, հետևելով հին ավանդույթին, կարդաց Աստվածաշնչյան անունների ցանկը և ընտրեց Միքայել անունը: Միքայել Հովհաննիսյանը սկզբում փականագործ դառնալու ճանապարհին էր՝ ոչ թե ներշնչանքով տարված, այլ որովհետև արհեստագործական դպրոցում անվճար սնունդ էին տալիս: Ճակատագրի հեգնանքով հենց այս նույն դպրոցում նա գտավ իր իրական կոչումը. մուրճի փոխարեն՝ գրիչ։ 1886 թվականին Թիֆլիսը կարդաց նրա առաջին պատմվածքը՝ «Ճշմարիտ բարեկամը»: Իսկ հաջորդ գործն արդեն ստորագրեց «Նար-Դոս» անունով։ Գրական կեղծանունը բուժիչ նարդոս ծաղկի անունից էր, որով մի անգամ բուժել էին գրողի հիվանդ հորը: Նա ծաղկի անունը երկու մասի բաժանեց, երազելով երկու որդիների՝ Նարի և Դոսի մասին: Թիֆլիսի նեղլիկ փողոցներում մեծացած տղան ամեն տան, ամեն անկյան հետ կապված մի պատմություն գիտեր։ Այդ փողոցներում նա տեսնում էր կյանքի իրական պատկերը՝ մարդկային ուրախությունն ու տառապանքը։ PAN-ը պատմում է նավթավառի լույսի տակ կարդացող տղայի, նարդոս ծաղկի ճակատագրական ազդեցության, «Սպանված Աղավնու» Միքայելին ստեղծած Միքայելի՝ Նար-Դոսի մասին՝
📖 lav.pan.am/nardos
Մշակութային շաբաթը՝ մեր մշակութասեր գործընկերոջ հետ
Ամենաուշագրավ իրադարձությունների մասին…
▪️ Ո՞վ է բոլոր ժամանակների լավագույն դիրիժորը. Այս հարցին պատասխանելու համար 100 մաեստրո «քվեարկել» է՝ կիսվելով իրենց մասնագիտական կարծիքով: Արդյունքում առաջին տեղում է հայտնվել ավստրիացի դիրիժոր Կառլ Քլայբերը. Սա առաջին անգամ չէ, որ Էրիխ Քլայբերի որդին հայտնվում է բոլոր ժամանակների ամենանշանավոր դիրիրժորների ցանկում՝ https://tinyurl.com/5xvjmrad
▪️ Գիտնականները, կարծես, վերջապես մոտ են Մոցարտի իրական դեմքի պատկերմանը. Ժամանակակից տեխնոլոգիաների միջոցով ուսումնասիրվել է կոմպոզիտորի գանգը: Չնայած Մոցարտի դիմանկարը դասական երաժշտության աշխարհում ամենաճանաչելիներից է, նրա իրական արտաքինն առեղծվածային է մոտ երկու դար` https://tinyurl.com/bdeyfwp3
🇦🇲 Մարտի 18-ին Արամ Խաչատրյան համերգասրահում կհնչի Հայդնի «Աշխարհի արարումը» օրատորիան, որը կատարելու են Հայաստանի պետական կամերային նվագախումբը, Երևանի պետական կամերային երգչախումբը և «Կոմիտաս» երգչախումբը. Այս եռամաս ստեղծագործությունը, որն առաջին անգամ հնչել է 1799-ին՝ Վիեննայում, ներկայացնում է աշխարհի արարման պատմությունը՝ Աստվածաշնչի և Միլթոնի «Կորսված դրախտի» հիման վրա՝ https://tinyurl.com/ythf7mhr
🎶 Ժամանակակից երաժշտությունից…
▪️ Լեդի Գագան իր նոր՝ Mayhem ալբոմի միջոցով, կարծես, վերադառնում է արմատներին՝ արտառոց թեմաներ և իմիջ, սկանդալային կերպար ու կաղապարներով չսահմանափակվող արվեստ. Երգչուհու Abracadabra սինգլն արդեն հինգ շաբաթ անընդմեջ բրիտանական հիթ-շքերթի առաջին տասնյակում է, և տպավորություն է, որ Գագան վերագտել է իր եզակի ոճը՝ ոչ թե որպես «ռետրո» երևույթ, այլ՝ ավելի քան արդիական ստեղծագործական ձեռագիր` https://tinyurl.com/ycys7f95
▪️ Գահակալման երկրորդ տարում Մեծ Բրիտանիայի թագավոր Չարլզ III որոշել է կիսվել իր երաժշտական ճաշակով՝ Apple Music-ում հրապարակելով սեփական playlist-ը. Թագավորի ցանկում ընդգրկված են, օրինակ, Բեյոնսեի երգերը, և շատերը սա «անհավանական ընտրություն» են համարում, բայց, մյուս կողմից, դրանում տեղ են գտել նաև 70-ականների երգեր, որոնք, գուցե, արտացոլում են թագավորի երիտասարդության տարիների նախասիրությունները` https://tinyurl.com/ycxanfvz
🇦🇲 Մարտի 20-ին Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբը հանդես կգա The Art of Big Band ծրագրով, որտեղ կներկայացվեն բիգբենդային արվեստի համաշխարհային և հայկական երկացանկի ժամանակակից ստեղծագործություններ. Ջազի սիրահարները հնարավորություն կունենան բացահայտելու և վայելելու ժամանակակից բիգբենդային արվեստի հնչողությունը, որտեղ համադրված կլինեն ֆանկի, լատինոամերիկյան ջազի դրայվը, քնարական տրամադրությունը և հայկական հնչերանգների գեղեցկությունը` https://tinyurl.com/2h7dsf8p
▪️ Լոնդոնում տեղադրված արվեստի ինստալյացիայի միջոցով հնարավոր է դառնում պատկերացում կազմել, թե ինչ ձայներ են հնչում տիեզերքում. Նեոնային ինստալյացիան օգտագործում է Moon bounce տեխնոլոգիան՝ քաղաքային միջավայր բերելով տիեզերական ձայներ: Այսկերպ արվեստագետը լոնդոնցիներին հրավիրում է արտասովոր ուղևորության՝ https://tinyurl.com/3m7djf4h
▪️ «Սալվադոր Դալիի էսթետիկան» նոր թրենդ է դարձել աշխարհում, և «սյուրռեալիստական երեկույթները» գնալով մեծ պահանջարկ են վայելում: Ըստ Pinterest-ի, Դալիի ոգեշնչմամբ ստեղծված սեղանների հարդարանքը 2025-ի ամենապահանջված դիզայներական միտումն է. Եթե պատրաստվում եք գարնանային ընթրիքի հրավիրել ընկերներին ու ցանկանում եք ցույց տալ, որ հետ չեք մնում վերջին թրենդներից, ապա մտածեք սյուրռեալիստական մոտիվներով ընթրիքի մասին` https://tinyurl.com/msjh89cd
🇦🇲 Մարտի 21-ին «Նիկոլայ Նիկողոսյան մշակութային հիմնադրամում» տեղի կունենա «Վալենտին Վորոբյով. Ars longa, vita brevis» ցուցահանդեսի բացումը: Վալենտին Վորոբյովը «ռուսական երկրորդ ավանգարդի» նշանավոր ներկայացուցիչներից է, 1974 թվականի հայտնի «Բուլդոզերների ցուցահանդեսի» մասնակից և համակազմակերպիչ` https://tinyurl.com/3ncs7juj
▪️ Կարծես կայուն ու հաստատուն մոտեցում է, որ Ջեյմս Բոնդի դերակատարը պարտադիր պետք է բրիտանացի լինի, ու այս մոտեցմանն աջակցում է նաև նախկին «Բոնդերից» մեկը՝ իռլանդացի դերասան Փիրս Բրոսնանը: Հարցազրույցի ժամանակ նա հույս է հայտնել, որ նոր սեփականատեր Amazon MGM Studios-ը Բոնդի կերպարին կվերաբերվի «արժանապատվորեն, երևակայությամբ և հարգանքով»՝ https://tinyurl.com/3b32emra
▪️ Հոլիվուդում նոր ալիք է բարձրացել՝ ֆիլմերում «կրկնակի» դերեր խաղալու. Տարիներ շարունակ կրկնակի դերերը հիմնականում օգտագործվել են կատակերգական ժանրում, բայց այսօր կինեմատոգրաֆիկ այս հնարքը ձեռք է բերում նոր որակ ու նշանակություն՝ https://tinyurl.com/yy86unxr
🇦🇲 Ֆրանկոֆոն կինոյի փառատոնը վերադառնում է. Արդեն 8-րդ անգամ՝ մարտի 15-ից 23-ը, փառատոնը հրավիրում է՝ բացահայտելու ժամանակակից ֆրանսալեզու կինոյի հարուստ ու բազմազան ընտրանի՝ կատակերգություններ, դրամաներ, վավերագրական և անիմացիոն ֆիլմեր՝ https://tinyurl.com/yc8pmj8e
▪️ Օքսֆորդի գրադարանում անսպասելի «գտածո» է հայտնաբերվել՝ Շեքսպիրի ամենահայտնի սոնետի մոռացված օրինակը. 116-րդ սոնետը, որը համարվում է անգլիական գրականության մեջ սիրո մասին ամենահայտնի ստեղծագործություններից մեկը, այժմ նոր երանգներ է ստացել՝ նորահայտ բնագրի շնորհիվ` https://tinyurl.com/ye27p3mm
▪️ «Ֆուտուրիզմի ծաղկումը՝ Վոլգայի ափերին». Մուսաների բացակայության պայմաններում ի՞նչն է ոգեշնչում արվեստագետին: Այս հրատարակությունը 1918 թվականին լույս տեսած լեգենդար ֆուտուրիստական ժողովածուի գիտական վերահրատարակումն է. Ընթերցողին առաջարկվում է ոչ միայն բնօրինակի վերահրատարակումը, այլև այն ամբողջական դարձնող ժամանակակիցների մեկնաբանությունները` https://tinyurl.com/3x8zuh5n
🇦🇲 Մարտի 14-ին Էպիգրաֆը հրավիրում է հանդիպելու ժամանակակից գրող, «Չինական պատ» և «Հանրապետություններից երրորդը» գրքերի հեղինակ Նորայր Սարգսյանի հետ. Հանդիպման ընթացքում գրողն ու ընթերցողները կզրուցեն գրականության ժանրերից, գրական միֆերից, լեզվից, ժամանակակից ընթերցողի պահանջներից և այլ թեմաներից` https://tinyurl.com/3nb6644t
#մշակութաPAN-ի նախորդ թողարկումը կարող եք կարդալ այստեղ՝
🖼️ #մշակութաPAN (N144)
📭 Իսկ մեր դայջեսթներից ձեզ բաժանում է ընդամենը մեկ հպում և ձեր ծուլությունը. մի՛ ալարեք, բաժանորդագրվեք, ու վայելեք մեր #լավPANեր-ը՝ անվճար ստանալով դրանք հենց ձեր էլ․փոստին՝ https://pan.am/luvpan